Esfahan / Isfahan

Hey allemaal,

Ik sloot het vorige verslag af vanuit de bus. De busrit van Kashan naar Esfahan. De rit duurde iets meer dan 3 uur en is ongeveer even lang als de eerdere busrit. Iets na 14.00 uur kwam ik aan op Bus Terminal 'Kaveh'. Ik was al gewaarschuwd dat er veel taxi's zouden zijn, enigszins opdringerig, dus ik was voorbereid. En dit ken ik ook uit andere landen waar ik ben geweest. Gelukkig had ik gezien dat er ook een metro-netwerk is. Of beter gezegd; 1 lijn. En het viel mij direct op hoe nieuw, schoon en onbeschadigd alles is. Even googlen, de metro is pas in gebruik sinds oktober 2015 (nog geen 3 jaar terug!). Dat verklaart een hoop. Andere lijnen zijn nog in aanbouw.

Ik kocht een kaartje en ging naar het perron. Gelukkig vroeg ik het na, want ik moest het perron aan de andere kant hebben. Opvallend, de metro gaat slechts om het kwartier. Dat zal pas omhoog gaan als het echt populair en druk wordt, vermoed ik. Na 5 haltes kwam ik aan bij station Emam Hossein. Ik maakte nog een foto van de buitenkant van de trein, maar werd teruggefloten. Mocht niet. Toch dingen die voor je gevoel totaal niet gek zijn. Ik zie mijzelf al teruggefloten worden bij Beurs, Rotterdam... Nou, ik door naar boven. De route zat redelijk in m'n hoofd en zo liep ik in 5 minuten naar het nieuwe verblijf. Ik had een belletje gepleegd tijdens de lange busrit en er was nog plek en een prima prijs op een goede locatie. Meteen gereserveerd. Even inchecken en toen naar de kamer. Privékamer met badkamer en airco en zelfs een tv dit keer. Kan ik m'n Farsi oefenen, haha. Heb even een uurtje de tijd genomen om te relaxen na de reis en hitte.

Vervolgens, want ik wilde toch wat doen, zocht ik een activiteit uit dichtbij het hotel. Niet een hoofdactiviteit, dat komt vanaf morgen wel weer. Direct naast het hotel ligt een lange hoofdstraat met aan beide kanten winkels. Achter de winkels aan de overkant bevindt zich een groot park, het Rajayi Park, en daarin ligt het Hasht Behesht Palace. De naam staat voor het paleis van de acht hemelen. Verschillende plafonds, mooie tekeningen op de muur, en toch ook vernielingen die in de loop der tijd zijn aangebracht. Het pand is zo'n 300 a 400 jaar oud. Leuk om gezien te hebben en vooral de kleine details doen het hem. Elke dag overladen worden met scholen, herenhuizen, moskeëen en historische huizen, zorgt er misschien voor dat je er een beetje blind voor wordt. Morgen wacht een mooie test aangezien een van de hoogtepunten op de planning staat.

Ik vond uiteindelijk de rust in het Rajayi Park best fijn en het leuke is dat alle gepensioneerden zich daar verzamelen en vermaken in de schaduw op het heetst van de dag... tranquilo. Na dit park liep ik door een kleine bazaar en liep ik richting de voormalige waterkant van Zayandeh Rud (rivier die leven geeft). Helaas is sinds enkele jaren de rivier droog komen te liggen. En eigenlijk doet het gewoon pijn om nu te zien. Eenmaal aan de 'warerkant' zie je een grote droge vlakte. De schitterende Si-o-Se Pol Brug (brug van 30 bogen, ja ik heb de bogen geteld ;-)) is de mooiste van de vele bruggen over de rivier. Tijdens plaatjes schieten is het onmogelijk de droogte te vermijden. Ik blijf aan de stadkant en loop voorbij de brug. Een reeks zwanenbootjes staan daar daar totaal verloren aan de zijkant van de enorme droge vlakte. Dit is vroeger waarschijnlijk een fantastische attractie geweest, nu verduidelijkt dit het huidige beeld.

De brug zelf is nog altijd erg mooi. Ik ben over de brug gelopen en aan de onderkant in de schaduw teruggelopen. De temperatuur was weer erg hoog. Vervolgens ben ik de lange straat gevolgd tot ik bij mijn hotel kwam. Ik had honger dus ging ik direct op zoek naar een hapje. Na afloop had ik toch weer veel gezien en gelopen in de hitte, en werd het onverwacht een actieve middag. Terug op de kamer om wat te relaxen op de kamer.

In de avond ben ik er toch nog uit gegaan. Koffietentje waar ik in de middag was (met prima wifi) bezocht. Daar met VPN naar Ajax kunnen kijken de eerste helft. Toen werd het hier al 00.00 en ging de tent sluiten. Uiteindelijk lag ik dus laat op bed, maar het was wel leuk!

Donderdag 26 Juli

Nieuwe dag. De eerste hele dag in Esfahan. Na een prima ontbijt in het hotel ging ik op pad. Het Naqsh-e Jahan (Imam) Square stond op het programma, ook bekend als het Imam plein. Het plein is een van de grootste publieke pleinen ter wereld en staat daarmee op de UNESCO Werelderfgoederenlijst. Het is 512 meter lang en 163 meter breed en dateert van het jaar 1602. Het is autovrij en je kunt er met paard en wagen een rondrit maken.

Op dit plein zitten een aantal highlights. Sterker nog, in de 8 highlights van heel Iran (in de Lonely Planet reisgids) vind je er hier al 3! Ik wist ongeveer waar ik moest zijn en dat was op zo'n 5 a 10 minuten lopen. Ik draaide het plein op en wow. Dat was wel heel gaaf. Foto's en verhalen had ik al gezien/gehoord, en het was heel mooi om te zien. Ik liep naar het midden en draaide wat om mij heen. Grote zijmuren meters lang met dezelfde motieven, waarachter de bazaar zich bevindt. Je merkt duidelijk hoe toeristisch het hier is. Iedereen heeft tapijtwinkels, is taxichauffeur of wil geld wisselen. Daarna loop ik richting de andere helft met een mooie fontein en daaromheen drie voltreffers van gebouwen (vlnr):
- Masjed-e Sheikh Lotfollah
- Masjed-e Shah
- Kakh-e Ali Qapu

Een aantal lokale kids waren in de fontein aan het spelen, rennen, zwemmen. Zag er heerlijk uit, en verfrissend. Ik schoot een paar plaatjes van het plein en ook van de fontein en de jongens erin. Er komt er één naar mij toe en sprak mij aan in het Engels. Hello, you ok?! Ik reageerde wat terug. Daarop vroeg hij 'Is she cooking?'. Ik vroeg wat ie bedoelde want het kwam er niet heel duidelijkheid uit, of ik verwachtte gewoon deze vraag niet op deze manier. Maar het kwam aan. Ik moest m'n lach onderdrukken en zei dat ik alleen was. En dat 'ze' niet aan het koken was. Haha, mooi!

Ik wandelde verder naar de middelste van de drie parels op het plein, omdat deze als eerst dicht zou gaan rond middaguur. Ik kocht een kaartje en ging naar binnen. Eigenlijk wordt je bij de ingang weggeblazen hoe mooi het is; de blauwgekleurde stenen en mozaïeken springen eruit. Ik ging naar binnen. Al snel viel mij op hoeveel stellingen er stonden. Er werd blijkbaar flink gerenoveerd. Ik vroeg of dat kwam doordat het off-season is, maar dat is niet het geval. Ze doen het gewoon als het nodig is, toerisme of geen toerisme. Ook vertelde een gids dat ze het nooit echt heel goed laten doen. Altijd een beetje. Misschien om mensen aan het werk te houden. Wel jammer voor mij, want het belemmert het uitzicht van zo'n mooie parel.

De oostelijke hoek van de moskee is vrij van onderhoud en dat worden toch wel de nodige foto's en video's. En bekijken met m'n ogen natuurlijk voor de details van dichtbij. Hier en daar raak ik de muur aan om te kijken of dit nu echt allemaal stenen zijn. Uiteraard is dat het, maar het is zo mooi. Bijna nep. Het hoofdgedeelte wordt helaas ook verbouwd. Als je op de steen helemaal in het midden gaat staan, sta je op het perfecte punt om te laten echoën. Ik laat dit echter aan een local over, want ik sta niet bepaald bekend als The Voice of Iran. Klinkt van hem trouwens wel erg mooi, galmt lang na. Vanuit hier is ook een schitterend uitzicht op de twee minaretten. Daarna verlaat ik de moskee.

Vervolgens ga ik naar de linker / eerste van de drie. Deze blijkt een stuk kleiner. Wel waanzinnig mooi en vrij van onderhoud. Bij de entree zie ik opnieuw een schitterende poort / ingang. Helaas staat de zon erachter dus levert niet de mooiste beelden op. Daar kom ik later voor terug. Deze ingang is precies op de voorkant van mijn reisgids afgebeeld. Vrij snel na m'n entree lijkt het ook drukker en drukker te worden. Er is wel plek voor foto's en video's dus ik kijk m'n ogen uit. Het is echter geen plek om een uur of langer te verblijven. Wel mooi om gezien te hebben. Eenmaal buiten zie ik direct links een moderne koffietent. Wellicht dure locatie, maar alles is zo goedkoop, ik ga er gewoon heen. Er is ook cake / gebak en zo ga ik voor een stukje worteltaart. Erg leuk, soort Koekela in Iran.

Ik betrap mijzelf tijdens verschillende reizen dat sommige bijzonderheden gewoon worden of voelen. Ik ben nu in de de derde stad van de reis en heb een aantal moskeeën gezien. Nog een moskee staat op het programma, maar ik besluit het om te gooien en later terug te keren. Anders word ik moskee-moe na drie in één ochtend. Ik ga terug naar de metro waar ik probeer in te checken met m'n hotelpas. Gelukkig bood iemand hulp en was ik niet zo scherp, met de verkeerde pas. Ik kon verder en toen ik aankwam arriveerde de metro al snel. Twee haltes verder ben ik zuidelijk en voorbij de Si-o-Se Pol-brug. Van daaruit wandel ik door de straten richting het Armenian Quarter. De plek waar ooit meer dan 42.000 Armeense christenen woonden. De enige niet-moslim gemeenschap binnen heel Iran. Binnen dat kader dus erg bijzonder.

Ik wandel richting Jolfa Square, het eigenlijke middelpunt van deze wijk. Een heel klein pleintje. Allemaal kleine, smalle zaken eromheen. Het tegenovergestelde van het grote en drukke Imam plein. Opvallend veel koffietentjes zitten hier, modern. Er hangt een ander sfeertje, ik hoor moderne westerse muziek, ik zie echt dikke auto's voorbijkomen, het voelt vooral anders. Leuk om ervaren te hebben. Van hieruit loop ik richting de hoofdattractie; de Vank Kathedraal, de Armeense kerk. Eenmaal binnen bevindt zich naast de kerk een museum en een memorial aan de Armeense genocide. Ook zijn er afbeeldingen van Armeniërs die dit overleefden. Als je nagaat dat dit slechts 100 jaar terug gebeurde, is het heel bizar om te lezen en te zien hoe dit in kaart is gebracht. Wel een interessant stukje geschiedenis binnen Iran, en daardoor een bezoek waard.

Daarna ben ik nog wat gaan eten en kwam ik Nederlanders tegen. Dat was best leuk even in het Nederlands, want je ziet weinig Nederlands. Veel meer Fransen en Duitsers. Ik ben terug gegaan over een andere brug die over de drooggelegde Zayandeh rivier gaat (overigens minder mooi/bijzonder). Wel ontdekte ik er een vosje die daar vrij rondliep. Ik ging voor een middagpauze en heb nog even geslapen, voordat ik in de avond weer op pad ging.

Rond half 8 ging ik opnieuw naar de Si-o-Se Pol brug voor de zonsondergang. Eenmaal aangekomen een vechtpartij gaande tot bloedens aan toe. Vreemd, het ging tussen twee personen en er stonden tientallen(!) mensen bij die niets deden. Ik verstond ook niets van het geschreeuw dus weet geen oorzaak en bleef op afstand. Ik maakte wat Timelapse opnamens van de brug en toen het bijna donker was en de verlichting aan ging, werd de brug nog mooier. Kon lekker m'n gang gaan en vastleggen. Heb mij goed vermaakt. Om vervolgens terug te gaan richting het centrum. Later nog een sandwich gegeten en voorbereid op m'n verdere reis. Uiteindelijk liep ik rond 23.00 uur over straat en was het eindelijk lekker weer. Het was maar 31 graden, en dat voelde heerlijk!

Vrijdag 27 juli

Yes, vrijdag; weekend! Hier is het donderdagmiddag en vrijdag weekend. Zaterdag en zondag zijn gewoon werkdagen. Dus, chillen. Wel had ik gisteren een moskee overgeslagen dus die staat vandaag op de planning. Na een rustige ochtend en koffie drinken, reisverslag typen en m'n hostel uitzoeken voor de vervolgbestemming, wandel ik door de bazaar. Heerlijk, wat een rust. Niet álles is gesloten, maar het meeste wel. Niet om de seconden worden aangesproken en naar binnen worden gehaald. Gewoon rondkijken. Je gaat vanzelf mee in de weekend-sfeer. Tegelijk is ook weer gekom te ervaren. Na een rondje, merk ik dat de moskee te ver is om heen te lopen en te bezoeken, want in de middag is deze gesloten. Ik ga op het gemak terug, kijk in de winkeltjes en ga terug naar m'n kamer.

Vanaf een uur of 14.00 ga ik weer op pad. Andere route, nog voor het Imam plein ga ik noordwaards richting de Jameh Moskee. Buiten de drukte, muziekje aan en oordopjes in. Even in m'n eigen wereld, wordt er getoeterd, ik negeerde in eerste instantie bewust. Dit doe ik omdat iedereen je aanspreekt of toetert voor een taxi, soms even geen zin in. Toen ik omkeek zat er een heel gezin in, en die vroeg mij de weg. Toevallig wist ik die en vertelde ik waar ik naar onderweg was, lopend. Hij vroeg mij om in te stappen en er samen heen te gaan. Dat deed ik en we raakten aan de praat. Jong Iraans stel met 2 dochtertjes, leven in Australië, voor het eerst terug waar zij zijn geboren. Eenmaal aangekomen bij de moskee wilde z'n vrouw en dochters niet. Ze waren moe en gingen terug. Ik had wel een lift gehad en bedankte hen.

Jameh Moskee was weer groots en enorm, en toch klein in details. Erg mooi, maar weer een nadeel. Van de 4 mooie vlakken, waren er 2 in onderhoud. En opnieuw werd er geklust aan de mooiste. Zonde. Na mijn rondje en het zien van alle uitzoeken, verlaat ik het. En ik ontdek dat de bazaar ondergronds gaat vanaf het Imam plein tot aan deze moskee. Ik liep dus volledig in de schaduw en bijna alles was dicht. Heerlijk was dat, even rust. Na een halfuurtje was ik weer op het plein. Nog wat plaatjes geschoten, waar m'n reisgids + de moskee op de reisgids, hetzelfde zijn. Nu met betere belichting.

In de avond ging ik terug naar het plein. Had van Mark de tip gekregen vrijdagavond hier door te brengen (thanks Mark) en dat was een goede keuze. Het pakte nog grootser uit met optredens en muziek, en het hele plein vol locals. Eten, drinken. Gezelligheid. Het had te maken met de maansverduistering. Het zou hier nog lang duren en men verwachtte dat het druk zou zijn / blijven tot een uur of 2.00 a 3.00. Maar ik voelde al dat ik daar geen behoefte aan had, was veel te moe. Ben lekker rond 23.00 uur teruggegaan, na het sfeertje te hebben geproefd. Dit was meer een ervaring op zich, wat onwijs leuk was.

Zaterdag 28 Juli

Laatste momenten in Esfahan. Nadat ik wakker word en m'n onafgesloten lenzenbakje zie, weet ik dat ik inderdaad moe was. Dat overkomt mij nooit, haha. Na wat opfrissen en ontbijten, ging ik mijn spullen pakken. Ik heb ondertussen de man van dit hotel naar m'n hotel in Shiraz laten bellen voor de bevestiging en hij heeft mijn treinticket voor dinsdagavond geprint, wanneer ik met de trein de hele nacht doorreis terug naar Teheran. Ben dus goed voorbereid en klaar om te gaan. Ik check uit, wandel naar de metro, pak de metro naar de bus terminal en pak de eerste VIP bus. We zijn net vertrokken en naar mijzelf zit er nog 1 meisje in de bus. Verder niemand. Misschien tussenstop die het nog doet veranderen? We zullen zien. Een lange busrit van 8 uur maar ik heb zoveel ruimte dat ik mij wel vermaak.

Tot zover Esfahan, schitterende stad en must see tijdens een reis door Iran. Op naar Shiraz in het zuiden, waar ook een dagtrip Persepolis op de planning staat.

Tot snel!

Jordy